(над кім-чым)

лампа висит над столом — лямпа вісіць над сталом

дорога проходит над морем — дарога праходзіць над морам

над нами — над намі

сидеть над книгой — сядзець над кнігай

работать над собой — працаваць над сабой

начальник над всеми отделами — начальнік над усімі аддзеламі

над городом пролетели самолёты — над (па-над) горадам праляцелі самалёты

насмехаться над другом — насміхацца з друга

издеваться над кем — здзекавацца з каго

оставить на чьё-либо попечение — пакінуць пад чыім-небудзь наглядам

иметь попечение — апекавацца, клапаціцца

иметь на попечении — мець на ўтрыманні (пад апекай, пад наглядам)

отложить попечение — пакінуць думаць, пакінуць думку, адкласці клопаты

подвергать бомбардировке — бамбардзіраваць, падвяргаць бамбардзіроўцы

подвергать обсуждению — абмяркоўваць, ставіць на абмеркаванне

подвергать осмотру — ставіць на агляд, аглядаць

подвергать опасности свою жизнь — ставіць пад небяспеку свае жыццё, рызыкаваць сваім жыццём

подвергать действию света — дзейнічаць (уздзейнічаць) святлом (на што), ставіць (выстаўляць, падстаўляць) пад дзеянне святла

подвергать операции кого-либо — рабіць аперацыю каму-небудзь

подвергать пытке — катаваць

подвергать допросу — рабіць допыт, дапытваць (каго)

подвергать заключению юр. — знявольваць

подвергать обыску кого-либо — рабіць вобыск у каго-небудзь, абшукваць каго

подвергать взысканию кого-либо — накладаць спагнанне на каго-небудзь

подвергать наказанию — караць, накладаць кару

подвергать штрафу — накладаць штраф, штрафаваць

подвергать испытанию — браць на выпрабаванне, выпрабоўваць, ставіць на (пад) выпрабаванне

подвергать сомнению — браць пад сумненне, сумнявацца (у чым)

подвергать критике — крытыкаваць

подвергать мукам — мучыць

подвергать насмешкам — браць на смех, насміхацца, смяяцца (з каго-чаго), кпіць (з каго-чаго)

подвергнуть обстрелу — абстраляць, падвергнуць абстрэлу

подвергнуть обсуждению — абмеркаваць, паставіць на абмеркаванне

подвергнуть наказанию — пакараць, накласці кару

подвергнуть испытанию — узяць на выпрабаванне

предпочитать полезное приятному — аддаваць перавагу карыснаму перад (над) прыемным

он предпочитает оставаться дома — ён лічыць за лепшае заставацца дома

торжествовать победу — святкаваць перамогу

торжествовать над врагом — перамагаць ворага, браць верх над ворагам

Луна тяготеет к Земле — Месяц прыцягваецца да Зямлі

тяготеть к искусству — мець цягу (нахіл) да мастацтва, імкнуцца (цягнуцца) да мастацтва

над колониями тяготела власть капитала — калоніі гняла ўлада капіталу

не щадить врага — не даваць літасці ворагу

не щадить никого — не даваць літасці нікому (не шкадаваць нікога)

судьба его щадила — лёс яго мілаваў (літаваў), лёс над ім літаваўся

щадить здоровье — берагчы (шанаваць) здароўе

не щадя сил — не шкадуючы (не ашчаджаючы) сіл

щадить самолюбие — берагчы самалюбства

пощади меня — злітуйся нада мной, пашкадуй мяне

пощади своё здоровье — пашануй сваё здароўе, пашкадуй свайго здароўя

жизни не пощажу — жыцця не пашкадую

пощадить чью-либо жизнь — захаваць чыё-небудзь жыццё, дараваць каму-небудзь жыццё

стоять при входе — стаяць пры ўваходзе

при дороге — пры дарозе

бой при Цусиме — бой пры Цусіме

лаборатория при институте — лабараторыя пры інстытуце

комиссия при Совете Министров — камісія пры Савеце Міністраў

при советской власти — пры савецкай уладзе

он находился всё время при мне — ён знаходзіўся ўвесь час пры мне

служить при штабе — служыць пры штабе

иметь при себе справку с места работы — мець пры сабе даведку з месца работы

при желании всего можно добиться — пры жаданні ўсяго можна дабіцца

при оружии — пры зброі

при встрече — пры сустрэчы

при содействии присутствующих — пры садзейнічанні прысутных

при переходе через улицу — пры пераходзе цераз вуліцу

при полном молчании — пры поўным маўчанні

читать при электричестве — чытаць пры электрычнасці

сказать при свидетелях — сказаць пры сведках

это случилось при мне — гэта здарылася пры мне

жить при станции — жыць пры (каля, ля) станцыі

битва при Бородине — бітва пры Барадзіне (каля Барадзіна, ля Барадзіна, пад Барадзіном)

при таких знаниях — пры такіх ведах, з такімі ведамі

при таком здоровье — з такім здароўем, пры такім здароўі

при часах — пры гадзінніку, з гадзіннікам

деньги были при мне — грошы былі пры мне (са мной)

у него при себе все бумаги — у яго з сабой (пры сабе) усе паперы

при Парижской коммуне — пры Парыжскай камуне, падчас Парыжскай каміны

при Петре Первом — пры Пятру (Пятры) Першым, за Пятром Першым

при жизни — пры жыцці

при смерти — пры смерці

при всём том — пры ўсім тым

при этом — пры гэтым

при помощи — пры дапамозе, з дапамогай

при условии — пры умове, (с условием) з умовай

при звуке его голоса — пачуўшы яго голас

при случае — пры выпадку, калі будзе (здарыцца) выпадак

быть при месте уст. — быць на пасадзе

остаться при своих — застацца пры сваіх

быть при деле — быць занятым справай

взять книгу с полки — узяць кнігу з паліцы

убрать посуду со стола — прыбраць пасуду са стала

упасть с лестницы — упасці з лесвіцы

спуститься с горы — спусціцца з гары

прийти с работы (со службы, с собрания) — прыйсці з работы (са службы, са сходу)

приехать с Кавказа — прыехаць з Каўказа

письмо с родины — пісьмо з радзімы

прыжок с самолёта — скачок з самалёта

дело началось с пустяков — справа пачалася з дробязі

напасть на врага с тыла — напасці на ворага з тылу

с минуты на минуту — з хвіліны на хвіліну

говорить речь с трибуны — гаварыць прамову з трыбуны

с правой стороны от дороги находилась роща — з правага боку ад дарогі знаходзіўся гай

сдача с рубля — рэшта з рубля

урожай с гектара — ураджай з гектара

брать пример с кого-либо — браць прыклад з каго-небудзь

снимать мерку с кого-либо — здымаць мерку з каго-небудзь

писать портрет с кого-либо — маляваць партрэт з каго-небудзь

рисовать с натуры — рысаваць з натуры

перевести с белорусского языка — перакласці з беларускай мовы

с разрешения начальника — з дазволу начальніка

с вашего согласия — з вашай згоды

устать с дороги — стаміцца з дарогі

писать с большой буквы — пісаць з вялікай літары

взыскать с кого — сыскаць (спагнаць) з каго

взять с бою — узяць з бою

довольно с тебя — даволі з цябе

хватит с вас — хопіць з вас

с детства — з (ад) дзяцінства

с самого утра — з (ад) самай раніцы

с первых же дней — з (ад) першых жа дзён

с утра до вечера — з (ад) раніцы да вечара

с тех пор — з (ад) той пары

с досады — з (ад) прыкрасці (ад злосці)

с горя — з (ад) гора

с перепугу — з (ад) перапалоху

величиной с дом — велічынёй з дом

с вас ростом — з вас ростам

прожить где-либо с месяц — пражыць дзе-небудзь з месяц (каля месяца)

до леса будет с километр — да лесу будзе з кіламетр (каля кіламетра)

собралось человек с десять — сабралася чалавек з дзесяць (каля дзесяці, пад дзесяць)

я иду с тобой — я іду з табой

поговорить с друзьями — пагаварыць з сябрамі

согласиться с кем-либо — згадзіцца (пагадзіцца) з кім-небудзь

читать с удовольствием — чытаць з прыемнасцю (са здавальненнем)

человек с талантом — чалавек з талентам

хлеб с маслом — хлеб з маслам

шапка со звездой — шапка з зоркай

поспешить с отъездом — паспяшацца з ад'ездам

собраться с мыслями — сабрацца з думкамі

с работой обстоит всё благополучно — з работай усё добра

у него плохо с сердцем — у яго дрэнна з сэрцам

что с ним стало? — што з ім сталася?

с годами взгляды меняются — з гадамі погляды мяняюцца

послать с курьером — паслаць з кур'ерам (кур'ерам)

уехать со скорым поездом — паехаць са скорым поездам (скорым поездам)

поживите с моё — пажывіце колькі я

с трудом — насілу (з цяжкасцю)

забрать в голову — убіць (набраць) у галаву

сколько голов, столько умов погов. — што галава, то розум

голова идёт кругом — галава круціцца, галава ідзе кругам

повесить голову — звесіць (апусціць) галаву

быть головой выше — быць на галаву вышэй

голову дать на отсечение — галаву даць на адсячэнне

закружилось в голове — закруцілася галава

вскружить голову — закруціць галаву

как снег на голову — як снег на галаву

с больной головы на здоровую — з хворай галавы на здаровую

в первую голову — у першую чаргу

быть о двух головах — не шкадаваць галавы

выдать с головой — выдаць з галавой

сломя голову, очертя голову — на злом галавы (карку)

ломать голову над чем-либо — ламаць галаву над чым-небудзь

уйти с головой во что-либо — цалкам аддацца чаму-небудзь

без головы — без галавы

в головах (в изголовье) — у галавах

выбросить из головы — выкінуць з галавы

заплатить головой — заплаціць галавой

на голове ходить — на галаве хадзіць

намылить голову кому — намыліць галаву кому

на свежую голову (делать что) — на свежую галаву (рабіць што)

на свою голову — на сваю галаву

не выходить из головы — не выходзіць з галавы

отвечать головой за кого-что — адказваць галавой за каго-што

сам себе голова — сам сабе галава

с головы (с каждого) — з галавы

с головы до ног, с ног до головы, с (от) головы до пят — з галавы да ног, з ног да галавы, з (ад) галавы да пят

сложить голову — злажыць галаву

ударять (ударить) в голову — даваць (даць) у галаву

через голову чью (кого) — цераз галаву чыю (каго)

мякинная голова — мякіна ў галаве

сидеть на стуле — сядзець на крэсле

сидеть в комнате — сядзець у пакоі

сидеть без дела — сядзець без работы

корабль сидит глубоко — карабель сядзіць глыбока

хлебы сидят в печи — хлеб сядзіць у печы

сидеть в тюрьме — сядзець у турме

новый костюм сидел на нём хорошо — новы касцюм сядзеў на ім добра

сидеть на яйцах — сядзець на яйцах (яйках)

с над книгой — сядзець над кнігай

сидеть на шее у кого-либо — сядзець на карку (на шыі) у каго-небудзь

сидеть у моря и ждать погоды — сядзець каля мора і чакаць пагоды

сидеть барином — сядзець як пан

сидеть гвоздём — сядзець як стрэмка

сидеть голодом — сядзець голадам

сидеть в девках — сядзець у дзеўках

сидеть в долгах по уши — сядзець у даўгах па вушы

сидеть в печёнках у кого — сядзець у печанях у каго

сидеть в четырёх стенах — сядзець у чатырох сценах

сидеть за спиной чьей — сядзець за плячамі чыімі

сидеть как на иголках — сядзець як на іголках

сидеть как именинник — сядзець як імяніннік

сидеть как рак на мели — сядзець як рак на мелі

сидеть между двух стульев — сядзець паміж двух крэслаў

сидеть на бобах — застацца ні з чым

сидеть сложа руки — сядзець злажыўшы (склаўшы) рукі

сидмя (сиднем) сидеть — седма (поседам) сядзець

ставить книги на полку — ставіць кнігі на паліцу

ставить цветы в вазу — ставіць кветкі ў вазу

ставить лошадей возле ворот — ставіць коней каля варот

ставить тарелки на стол — ставіць талеркі на стол

ставить памятник — ставіць помнік

ставить самовар — ставіць самавар

ставить голос — ставіць голас

ставить часы — ставіць гадзіннік

ставить телефон — ставіць тэлефон

ставить новую пьесу — ставіць новую п'есу

ставить термометр — ставіць тэрмометр

ставить вопрос на обсуждение — ставіць пытанне на абмеркаванне

ставить диагноз — ставіць дыягназ

ставить в обязанность — ставіць у абавязак

ставить пиявки — ставіць п'яўкі

ставить на туза — ставіць на туза

ставить солдат на квартиры — ставіць салдат на кватэры

ставить на работу — ставіць на работу

ставить перед фактом — ставіць перад фактам

ставить целью — ставіць мэтай (за мэту)

ставить опыты в лаборатории — ставіць доследы ў лабараторыі

ставить рекорд — ставіць рэкорд

ставить резолюцию на голосование — ставіць рэзалюцыю на галасаванне

ставить свою подпись — ставіць свой подпіс

ни во что не ставить кого-либо — лічыць ні за што каго-небудзь

ставить на одну доску — ставіць на адну дошку

ставить на ноги кого-что-либо — ставіць на ногі каго-што-небудзь

ставить на своём — ставіць на сваім

ставить точки (точку) над «і» — ставіць кропкі (кропку) над «і»

ставить в известность — даводзіць да ведама

ставить в пример — ставіць у прыклад

ставить на карту — ставіць на карту

ставить во главу угла — класці ў аснову (у аснову асноў)

ставить на вид — ставіць на від

ни в грош не ставить — ні ў грош не ставіць

ставить крест на ком-чём — ставіць крыж на кім-чым

ставить в тупик — ставіць у тупік

ставить к стенке — ставіць да сцяны

ставить под вопрос — ставіць пад пытанне

ставить вопрос ребром — ставіць пытанне рубам

ставить под удар — ставіць пад удар

ставить знак равенства — ставіць знак роўнасці

ставить палки в колёса — устаўляць палкі ў колы

ставить всякое лыко в строку — ставіць кожную дробязь у віну

шкаф стоит у стены — шафа стаіць ля сцяны

лошади не стояли на месте — коні не стаялі на месцы

стоять на посту — стаяць на пасту

в воздухе стоял шум от гудения самолётов — у паветры стаяў шум ад гудзення самалётаў

стоит хорошая погода — стаіць добрая пагода (добрае надвор'е)

машина стояла два часа — машына стаяла дзве гадзіны

отряд стоял в деревне — атрад стаяў у вёсцы

стоять на одной ноге — стаяць на адной назе

на площади стоит большое здание — на пляцы стаіць вялікі будынак

на столе стоял нетронутый обед — на стале стаяў некрануты абед

на повестке дня стоит три вопроса — на парадку дня стаяць тры пытанні

солнце стояло уже высоко — сонца стаяла ўжо высока

время не стоит — час не стаіць

завод сейчас стоит — завод цяпер стаіць

стоять за товарища — стаяць за таварыша

крепость ещё стояла — крэпасць яшчэ стаяла

стоять под пулями — стаяць пад кулямі

в яме стоит вода — у яме стаіць вада

на ногах он стоит крепко прям., перен. — на нагах ён стаіць моцна

его авторитет стоит высоко — яго аўтарытэт стаіць высока

в глазах стояли слёзы — у вачах стаялі слёзы

перед глазами стоял образ девушки — перад вачамі стаяў вобраз дзяўчыны

в ушах стоит надоедливый звон — у вушах стаіць надакучлівы звон

стоять на своём — стаяць на сваім

стоять грудью за родину — стаяць грудзьмі за радзіму

стоять насмерть — стаяць насмерць

стоять у власти — стаяць на чале ўлады, трымаць уладу

стоять над душой — стаяць над душой

стоять на месте — стаяць на месцы

стоять во главе — стаяць на чале

стоять за спиной у кого-либо — стаяць за плячамі ў каго-небудзь

стоять столбом — стаяць слупам

на чём свет стоит — на чым свет стаіць

стоять поперёк горла — стаяць упоперак горла

стоять на равной ноге с кем-либо — стаяць на роўнай назе з кім-небудзь

стоять на чьём-либо пути (на чьей-либо дороге) — стаяць на чыім-небудзь шляху (на чыёй-небудзь дарозе)

стоять одной ногой в могиле — стаяць адной нагой у магіле

стоять на очереди — стаяць на чарзе

стоять на платформе чего — стаяць на платформе чаго

стоять на твёрдой почве — стаяць на цвёрдым грунце

стоять на ложном пути — стаяць на няправільным шляху

стоять на страже — стаяць на варце

стоять под ружьём — стаяць пад ружжом